Młode lata
Vincent Van Gogh urodził się 30 marca 1853 roku w niderlandzkiej wiosce Groot-Zundert. Jego ojcem był protestancki duchowny Theodorus van Gogh (1822 – 1885). Matka Anna Cornelia z domu Carbentus urodziła ich pierwszego syna już rok wcześniej, niestety przyszedł na świat martwy.
Vincent Van Gogh w wieku 13 lat, 1866
Imię Vincet było właśnie przewidziane dla pierworodnego, a ostatecznie przypadło kolejnemu dziecku. Pięć lat później narodził się brat Vincenta – Theo. Rodzice w sumie mieli sześcioro dzieci. W latach 1861 – 1864 Vincent uczęszczał do wiejskiej szkoły w Zundert. Następnie został przyjęty do prywatnej szkoły z internatem w Zevenbergen. Tam uczył się francuskiego, niemieckiego, angielskiego oraz rysunku. Od 1866 roku przez dwa lata pobierał naukę w szkole z internatem w Tiliburgu. W 1869 roku udał się do Hagi, gdzie wstąpił do tamtejszej filii paryskiego salonu dzieł sztuki Goupil & Cie, którą założył jego wuj Vincent. Tam zajmował się sprzedażą reprodukcji dzieł sztuki. Poświęcał też dużo czasu na lekturę i odwiedzanie muzeów. W styczniu 1973 roku z polecenia wuja został przeniesiony do brukselskiej filii Goupil, a następnie w maju do londyńskiej. Tuż przed podróżą do Anglii, odwiedził Paryż, który zrobił na nim wielkie wrażenie. W Londynie powstały jego pierwsze szkice. Pracując tam, przeżył też swój pierwszy zawód miłosny, co spowodowało, że wpadł w depresję. W 1875 roku dostał posadę w Paryżu. Niestety zaczął zaniedbywać swoje służbowe obowiązki. Coraz częściej oddawał się lekturze Biblii, przez cały czas też interesował się malarstwem.
Często też odwiedzał rodziców. W kwietniu 1876 roku wypowiedział posadę u Goupila. Zaczął angażować się coraz bardziej w życie duchowe. Był pomocnikiem kaznodziei i nauczycielem pastora u metodystów. Poczuł, że jego powołaniem jest wiara. W 1878 roku przez kilka miesięcy uczęszczał do szkoły ewangelistów w Laeken koło Brukseli. Niestety został uznany za niezdolnego do zawodu świeckiego kaznodziei. W kolejnych miesiącach tułał się po wielu miejscowościach. Dużo czasu spędzał w belgijskim zagłębiu górniczym przy granicy francuskiej. Wstrząśnięty warunkami życia górników żarliwie walczył o ich polepszenie. Nie zjednywał sobie jednak stronników. Jego zbytnie zaangażowanie odstraszało innych. Sam żył w tym czasie w nędzy, a okres ten przyczynił się do jego najgłębszych kryzysów, które prawdopodobnie wpłynęły na jego dalsze życie.
Finansowo wspierał go brat Theo, z którym przez cały czas korespondował. Kontynuował też rysowanie, coraz częściej uwieczniał krajobrazy. Wkrótce w jego życiu pojawia się znów wątek miłosny. Znów niestety nieszczęśliwy – owdowiała kuzynka Kate (Kee), której Vincent wyznał miłość, odrzuciła jego propozycję matrymonialną.
Pod koniec 1881 roku powstały jego pierwsze prace malarskie – martwe natury wykonane w technice olejnej lub akwarelą.
Wkrótce poznał Clasinę Marię Hoorik, zwaną Sien, prostytutkę i alkoholiczkę, która była w ciąży. Sien pracowała jako modelka, Vincent postanowił się nią opiekować. Po roku wspólnego mieszkania zdecydowali się jednak na rozstanie.
Vincent Van Gogh w Paryżu
W marcu 1886 roku przybył do Paryża, do swojego brata. Theo prowadził dla Goupila małą galerię przy Boulevard Montmartre. W Paryżu zapisał się na zajęcia do szkoły rysunku i malarstwa malarza Fernanda Cormona. Tam nawiązał znajomość z Henri Toulouse Lautreckiem i Emilem Bernardem. Wkrótce też poznał Paula Gauguina oraz leciwego już Camilla Pissarro. Zaprzyjaźniają się ze sobą i spędzają razem czas. Wspólnie odwiedzali małe kafejki i tanie restauracje w okolicach Boulevard de Clichy na Montmartre.
Vincent eksperymentował z impresjonizmem, jego pierwsze paryskie obrazy mieszczą się w tradycji Claude’a Moneta czy Augusta. Chociaż w chwili, gdy Vincent przybył do Paryża, impresjonizm był już właściwie przeżytkiem.
Grupę malarzy, w której znalazł się Vincent, nazwał „Peinteres du Petit Boulevard”. Żyli skromnie, rekompensowali brak rozgłosu chęcią eksperymentowania.
W 1887 roku w restauracji „Du Chalet” na Boulevard de Clichy van Gogh, Toulouse -Lautrec, Bernard i Louis Anquentin. Vincent był również pod wielkim wpływem sztuki japońskiej, tak modnych wówczas drzeworytów. Zawarł znajomość również Signackiem. Interesowała go neoimpresjonistyczna technika, choć bardziej nakładanie koloru w punktach niż scjentystyczne podejście, które było dla niego zbyt daleko idące.
Lata paryskie były dla Van Gogha najbardziej kształcące, odrzucił akademie, lecz im bardziej sztuka stawała się treścią jego życia, tym więcej umiejętności zdobywał w kontaktach ze swym biegłym w sztuce otoczeniem. W lutym 1888 roku opuścił Paryż. Przez dwa lata namalował ponad 200 obrazów.
Pobyt w Arles i problemy ze zdrowiem
Postanowił zamieszkać w Arles. Po wielokrotnych zaproszeniach dołącza do niego Gauguin. Razem mieszkają i pracują. To właśnie wówczas po dwóch miesiącach wspólnego życia ich stosunki uległy pogorszeniu. Vincent miał atak choroby umysłowej i po jednej z awantur odciął sobie ucho. Gauguin wyjechał, zawiadomił jednak o wszystkim jego brata Theo, który natychmiast pojawił się w Arles. Lekarze podejrzewają, że przyczyną jego choroby jest epilepsja, alkoholizm i schizofrenia.
W późniejszym czasie van Gogh często był umieszczany w szpitalu dla psychicznie chorych z powodu ataków choroby psychicznej. Przez cały czas malował, w późniejszym czasie pod opieką pielęgniarza. Swoje obrazy posyłał w paczkach do brata Theo.
W 1890 roku po jednym z kryzysów zdrowotnych odwiedza Theo i jego rodzinę w Paryżu. Następnie za namową brata osiedlił się w Auvers-sur-Oise pod Paryżem.
Zamieszkał u małżonków Ravoux, Gachet Ravoux był doktorem, a także malarzem amatorem, który miał opiekować się Vincentem. W tamtym czasie powstało wiele prac.
27 lipca 1890 Vincent wyszedł po południu, wracił późnym wieczorem i ukrył się w swoim pokoju. Małżonkowie Ravoux zauważyli, że cierpi bóle. Okazało się, że Vincent prawdopodobnie wstrzelił sobie w pierś kulę. Choć do dziś nie wiadomo czy sam zadał sobie śmierć, czy może stał się ofiarą. Gachet operował go i zawiadomił Theo. W nocy 29 lipca Vincent zmarł. Został pochowany na cmentarzu w Auveres.
W styczniu 1891 zmarł Theo. W 1914 roku jego zwłoki zostały ekshumowane z pierwotnego miejsca pochówku i pochowane obok grobu Vincenta w Auvers.
Źródło: Van Gogh, Ingo F. Walther, wydawnictwo Taschen, 2005