Art deco, nazwany także stylem “moderne”, jest imponującym zlepkiem sztuki i rzemiosła, wywodzący się z pierwszych lat XX wieku. Styl ten rozwijał sę do wybuchu II wojny światowej, a szczytowy etap jego rozwoju to lata dwudzieste i trzydzieste XX wieku. Nazwa “art. deco” wiązana jest zazwyczaj z epoką luksusu, bogactwa i dekoracji. Największym osiągnięciem tego stylu było zapcząkowoanie nowej ery wzornictwa historycznego. Kierunek ten wywarł wpływ na architektów, projektantów mody i tkanin, rzeźiarzy, jubilerów, artystów – stolarzy i wielu innych twórców. Po raz pierwszy na tak dużą skalę idea wzornictwa objęła zarówno przedmioty codziennego użytku dostępne dla każdego jak i luksusowe przedmioty, cenione przez bogatą elitę.
Styl czerpał z przeszłości, m.in z secesji. Wchłonął ideę estetycznej jedności projektu, ale stosował odmienne techniki i stylistyki. Charakteryzował się klasycyzującym zgeometryzowaniem i dążeniem do syntetycznego ujmowania form, poszukiwaniem piękna w funkcji przedmiotu użytkowego i jasności przekazu w grafice czy malarstwie. Żywą i jasną kolorystykę odziedziczył po fowizmie.
Ważną rolę odegrała sztuka plemienna, która fascynowała na początku XX wieku. Była nierozerwalnie związana ze zjawiskiem kolonializmu i rozwijem stosunkowo młodych dziedzin nauki, jak archeologia, antropologia i etnografia.
Okres art. deco bywa błędnie utożsamiany z latami międzywojennymi, gdyż przedmioty w tym stylu powstały również przed pierwszą wojną światową. Na początku XX wieku głównym centrum wzornictwa był Paryż, w celu podkreślenia znaczenia miasta w osiągnięciach sztuk dekoracyjnych zdecydowano o zorganizowaniu wielkiej wystawy. Z powodu wojny jej termin został przesunięty, otwarto ją 28 kwietnia 1925 roku pod nazwą Exposition Internationale ses Arts Decoratifs et Industries Moderns. (Międzynarodowa Wystawa Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa)
Ludzie kojarzeni z twórczością w stulu art deco i związani z Paryżem to:
Edouard Benedictus (1978 – 1930) – dekorator, projektant tkanin
Jean Dupas (1882 – 1964) – arysta- dekorator
Paul Follot -(1877 – 1941) projektant mebli i dekorator
Rene Lalique – (1860 – 1945) artysta tworzący w szkle, jubiler.
Jacques – Emile Ruhmann (1879 – 1933)
Pierra Legrain (1889 – 1929) – tworzył oprawy do książek oraz meble
Edgar Brandt (1880 – 1960) – metaloplastyk
Marcel – Andre Bouraine (1886 – 1948) – rzeźbiarz
Maurice Dufrene (1876 – 1955) projektant mebli
Raymond Templier (1891 1968) jublier
Jean Fouquet (1899 – 1984) jubiler
Tamara Łempicka (1900 – 1980) – malarka
Projektanci i artyści art. deco często publikowali próbniki z wzorami. Można je było używać na różne sposoby, jako wzór tkaniny ubraniowej czy obiciowej. kobierców, tkanin dekoracyjnych czy tapet.
Artyści – dekoratorzy francuscy 1901 roku utworzyli Stowarzyszenie Artystów Dekoratorów i cyklicznie organizowali wystawy swoich prac. W Paryżu pojawiały się specjalistyczne sklepy posiadające w swojej ofercie luksusowe wyroby rzemieślników. Pod koniec lat 20-stych popularnością cieszyły się salony, w których sprzedawano nie rękodzieło, ale także produkowane masowo przedmioty dobrej jakości, na które mogli sobie pozwolić również niezamożni ludzie. Takim salonem był na przykład Salon des Arts Menagers powstały w 1923 roku.
Rockefeller Center Nowy Jork
Art deco rozwiajało się nie tylko we Francji ale również w innych krajach Europy oraz dość intensywnie na kontynencie amerykańskim. To właśnie w Nowym Jorku wzniesiono w latach 1932 –1940 słynny Rockefeller Center. Projekt stanowił zespół urbanistyczny, w którym udało się skutecznie połączyć potężną deklarację siły i bogactwa ze strony włąsciciela drapacza chmur z potrzebą włąsciwego planowania urbanistycznego. Był to największy w Ameryce prywatny kompleks biznesowo – rozrywkowy przed wojną.
Polsce w latach 20. działały grupy artystyczne Blok, Praesens, a.r. i spółdzielnia artystyczna Ład. Polski pawilon na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu 1925 roku wzbudził duże zainteresowanie.
Krzesło autorstwa Paula Follota
Źródło: Art. deco – Style w sztuce świata, Camilla de la Bedoyere, Arkady; wikipedia
