Rosa Bonheur — rodzina i edukacja
Rosa Bonher urodziła się 16 marca 1822 w Bordeaux, zm. 25 maja 1899 w Thomery.
Pochodziła z rodziny o tradycjach artystycznych. Miała to szczęście, że w czasach kiedy nauka malarstwa dla kobiet nie była szeroko dostępna, mogła kształcić się pod okiem ojca — Raymonda Bonheur. To on nauczył ją rysować, a ona doskonaliła się później sama, kopiując mistrzów w Luwrze.
Rosa została osierocona w wieku 11 lat. Nigdy nie wyszła za mąż i żyła jako wolna kobieta w świecie, w którym co do zasady rola płci żeńskiej była przypisana życiu rodzinnemu.
Przez blisko 40 lat mieszkała z partnerką, Nathalie Micas (1824–1889; poznała ją, będąc już nastolatką), w château, które udało jej się nabyć w 1860 roku Thomery (Seine-et-Marne) dzięki sukcesowi handlowemu.
Pod koniec życia, w 1895 roku, zamieszkała z młodą amerykańską malarką, Anną Klumpke (1856 –1942). Anna namalowała serię jej portretów oraz wydała pośmiertnie biografię pt. Rosa Bonheur: Sa Vie Son Oeuvre.(1908)
Co ciekawe rodzeństwo Rosy również zajmowało się sztuką animalistyczną. Brat Auguste Bonheur i siostra Juliette Bonheur byli malarzami zwierząt, a brat Isidore Jules Bonheur rzeźbił zwierzęta
“Mój ojciec,(…) mówił mi wielokrotnie, że misją kobiety jest wyniesienie rasy ludzkiej, że jest ona Mesjaszem przyszłych wieków. Jego doktrynom zawdzięczam wielką i dumną ambicję, jaką poczułam wobec płci, do której chlubnie należę i której niezależność będę popierała do ostatniego dnia.”
Rosa Bonheur
Rosa Bonheur, twórczość i miłość do zwierząt
Bardzo szybko obiektem jej zainteresowania stały się zwierzęta. Interesowały ją wszystkie rodzaje. Od zwierząt hodowlanych, krów, koni, poprzez zwierzęta domowe jak na przykład psy, po leśne i egzotyczne.
Stworzyła wiele studiów, które ujawniają jej mistrzostwo w rysunku. Była do nich bardzo przywiązana i przechowywała je przez całe życie.
Z większością portretowanych przez nią zwierząt miała kontakt na co dzień. Posiadała istną menażerię na terenie swojej posiadłości w Château de By. Mieszkała tam z psami, końmi, owcami, jeleniami, dzikami, a także czterema lwami.
Po raz pierwszy wystawiła swoje prace na Salonie Paryskim w 1841 roku — miała wówczas zaledwie 19 lat.
“Targ Koni” z 1853 roku. Ta praca przyniosła jej niesłychaną sławę. Dla tego obrazu, 5 m na 2,4 m, przez półtora roku dwa razy w tygodniu chodziła na targ koni na Boulevard de l’Hôpital, aby być jak najbliżej swojego obiektu. Stworzyła setki rysunków.
W tego typu targach nie mogły uczestniczyć kobiety, a więc miała specjalne zezwolenie na uczestnictwo. Po prezentacji na Salonie obraz za 40 000 franków zakupił jej agent i przyjaciel Ernest Gambart, zabierając go do kilku krajów (m.in. do Anglii i Szkocji). Później praca została kupiona przez bogatego amerykańskiego kolekcjonera, który w 1887 roku przekazał ją do Metropolitan Museum w Nowym Jorku.
Animalistyka – przedstawienie zwierząt (pasące się bydło, konie, ptactwo domowe) lub scen ze zwierzętami (zwierzyna osaczana przez psy, walki zwierząt i tym podobne), głównie w malarstwie, grafice, rzeźbie i fotografii. Artystę specjalizującego się w tej tematyce nazywa się animalistą.
Rosa Bonheur — ciekawostki.
– Zanim nauczyła się dobrze mówić, potrafiła godzinami w skupieniu rysować ołówkiem na papierze.
– Aby studiować anatomię zwierząt w rzeźniach, czy w innych miejscach w terenie musiała nosić męskie ubranie. Była do tego potrzebna zgoda, którą w 1852 roku wydała jej prefektura policji.
– Rosa była pierwszą kobietą, która kupiła posiadłość za owoce swojej pracy, nabywając w 1859 roku Château de By. Tam spędziła ostatnie 40 lat swojego życia.
– Jako pierwsza kobieta artysta otrzymała odznaczenie Legii Honorowej od cesarzowej Eugénie.
– Rosa była drobnej postury i miała 1,5 m wzrostu.
– Po latach wspominała, że jej miłość do rysowania zwierząt narodziła się podczas lekcji czytania i pisania ze swoją matką, która wpadła na pomysł, aby nauczyć ją czytać i pisać, prosząc o narysowanie różnych zwierząt dla każdej z liter alfabetu.
– Château de By — to miejsce jest otwarte dla zwiedzających. Niedaleko Paryża, w departamencie Seine-et-Marne można zarezerwować wizytę w muzeum, a także skorzystać z noclegu w tym wyjątkowym miejscu. Podaję link: https://www.chateau-rosa-bonheur.fr/
Obraz Orka w Nivernais był zamówieniem państwowym, ,miał trafić do Musée des Beaux-Arts w Lyonie. Na Salonie w 1849 roku odniósł jednak tak duży sukces, że wydział Beaux-Arts postanowił zatrzymać go w Musée du Luxembourg w Paryżu. Po śmierci Rosy Bonheur dzieło trafiło do Muzeum Louvre, po czym w 1986 roku zostało przeniesione do Musée d’Orsay.
Ikona feminizmu
Rosa Bonheur stała się ikoną feminizmu, myślę, że taką wielowymiarową. Przebiła się w świecie malarstwa zdominowanym przez mężczyzn i osiągnęła wielki sukces. Związała się z kobietą.
Żyła według swoich zasad, na przekór obowiązującym dogmatom. Z miłości do tworzenia była w stanie docierać do miejsc wcześniej dla kobiet niedostępnych — rzeźnie, targi zwierząt itd.
Do 15 stycznia w Muzeum d’Orsay ma miejsce wystawa retrospektywna poświęcona artystce. O wystawie tutaj: Wystawa Rosa Bonheur
Portet Rosy Bonheur; Anna Klumpke, 1898 rok
Rosa Bonheur, “Barbaro po polowaniu” ok 1858