Gustave Moreau to jeden z najważniejszych przedstawicieli symbolizmu w malarstwie. Inspirowany twórczością klasyków stworzył swoją własną technikę, pełną symboli, przepełnioną oniryzmem. Spotkanie z jego pracami to wyjątkowe przeżycie. Wielkoformatowe płótna, poprzez które, malarz starał się dotrzeć do naszej podświadomości.
Warto wiedzieć, że symbolizm przenikał do różnych dziedzin i fascynował wielu artystów — również polskich. Puvis de Chavannes, Odilon Redon, Jacek Malczewski czy Józef Mehoffer to przykłady malarzy, w których twórczości dostrzegamy wyjście poza rzeczywistość, skupienie się na wnętrzu człowieka, zakątkach jego duszy i snach.
Myślę, że należy się oddzielny wpis poświęcony symbolizmowi !
Autoportret 1826 rok
Gustave Moreau — młode lata
Gustave Moreau przyszedł na świat 6 kwietnia 1826 roku w Paryżu. Jego rodzicami byli Pauline Desmoutiers i Louis Moreau. Rodzina była dobrze sytuowana. Od młodych lat interesował się malarstwem i ze wsparciem rodziców rozwijał w tym kierunku. Po maturze rozpoczął przygotowania do egzaminu Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu. Uczęszczał na lekcje do neoklasycznego malarza Françoisa Picota (1786-1868). W 1846 dostał się na uczelnię, ale po dwóch nieudanych próbach otrzymania Grand Prix de Rome — coroczne stypendium fundowane przez państwo umożliwiające studia we Włoszech — zniechęcił się i opuścił mury uniwersytetu.
“Malarstwo jest ciszą pełną pasji”
Gustave Moreau
Wyjazd do Włoch i sukcesy w kraju
Pracował jednak intensywnie, realizując wiele zamówień na obrazy, w tym te zlecane przez państwo. Często otrzymał zlecenia na kopie dzieł znajdujących się w Luwrze. Obracał się w oficjalnych kręgach artystów. Wiódł bardzo wygodne życie i miał doskonałe warunki do tworzenia. W 1852 roku ojciec kupił mu dom w Paryżu przy ulicy Rochefoucauld 14.
Latem 1857 roku Gustave Moreau zrealizował swoje marzenie i wyjechał do Włoch. Tam czerpał z twórczości dawnych, renesansowych mistrzów. Eksplorował Rzym i Florencję. Przebywał Wenecji i Mediolanie. Wykonał sporo kopii obrazów w słynnej galerii Uffizi. Ciekawostka — na swojej trasie spotkał Edgara Degasa, z którym połączyła go przyjaźń i razem kontynuowali zwiedzanie Włoch.
Po dwóch latach powrócił do Paryża. Jego pozycja w świecie sztuki była już ustabilizowana. Cieszył się dużym uznaniem. W 1864 roku zdobył medal na Salonie, a w 1868 roku został członkiem jury konkursu Grand Prix de Rome. Wydarzenia te poprzedziło rodzinne nieszczęście. W 1862 roku zmarł jego ojciec.
Gustave Moreau i wojna
W 1870 roku wybuchła wojna Francuzko — Pruska. Na pewnym etapie walk armia pruska szykowała się z uderzeniem na Paryż. Wtedy, by wspomóc obronę stolicy, Gustave Moreau zdecydował o zaciągnięciu się do Gwardii Narodowej. W czasie służby zaczął mu doskwierać reumatyzm stawów i jego ramię zostało sparaliżowane. W czerwcu 1871 zmuszony był opuścić Gwardię i rozpocząć leczenie.
“Orfeusz” Gustave Moreau, 1865, Wikiart, Muzeum d’Orsay
Gustave Moreau — artysta dojrzały
Po powrocie do Paryża kontynuował pracę artystyczną i odnosił kolejne sukcesy. W 1875 roku został odznaczony przez Państwo francuskie Legią Honorową. Otrzymał medal podczas wystawy światowej w 1878 roku. Zaprezentował tam dziesięć swoich obrazów. W 1880 roku po raz ostatni uczestniczył w Salonie. Będąc dojrzałym artystą, sam nauczał malarstwa. Jednym z jego uczniów, który w przyszłości zyskał tak wielką popularność, był Henri Matisse. W 1888 roku wybrano go do Akademii Sztuk Pięknych.
“Jest wizjonerem jak nikt inny, należy do niego sfera snów.
Mistrz czarowników, zniewolił swoją epokę,
oczarował swoich współczesnych,
zaraził ideałem ten sceptyczny
i praktyczny koniec wieku”
Jean Lorrain 1855-1906
Lata osiemdziesiąte były dla Gustava Moreau dość tragoczne jeśli o życie prywatne. W 1884 roku umarła jego matka, z którą był bardzo mocno związany. Warto tu też wspomnieć, że matka zajmowała się również sprzedażą jego prac i księgowością.
Kolejną stratą była śmierć Alexandrine Dureux. Gustave poznał ją 25 lat wcześniej, gdy była młodą guwernantką. Zakochał się. Ich związek był długo utrzymywany w sekrecie i para nigdy nie wzięła ślubu. Alexandrine zaczęła chorować w 1889 roku. W roku 1890 zmarła.
Gustave Moreau — śmierć i pozostawiony dorobek
Gustave Moreau zmarł 18 kwietnia 1898 roku w Paryżu i został pochowany w grobowcu swoich rodziców na cmentarzu Montmartre.
Zostawił po sobie jednak coś niesamowitego. Przebudował i powiększył swój dom przy ulicy Rochefoucauld i jeszcze za swojego życia zorganizował w nim muzeum poświęcone swojej twórczości. Udostępniono je publiczności 13 stycznia 1903 roku. Posiada ponad 6 tysięcy prac artysty. Mieści się na 3 piętach, na ostatnim wielka, przestronna pracownia ze ścianami wypełnionymi obrazami.
Mój kolejny wpis poświecę właśnie temu miejscu, bo jest bardzo magiczne i warte uwagi. A mam trochę zdjęć i filmów!
Jedna z sekcji na parterze Museum d’Orsay poświęcona jest symbolistom. Miłośnicy tego kierunku znajdą tam wiele ciekawych prac, między innymi Gustava Moreau.
Muzeum Gustave Moreau w jego kamienicy 14 Rue de la Rochefoucauld, Paryż
Te kręcone schody są już chyba znakiem rozpoznawczym tego miejsca.
W ikonie wpisu “La chimère” 1876
Źródło: Wielcy Malarze, ich życie, inspiracje i dzieło, Eaglemoss Polska
